"een laser ("robot") kan de operatie assisteren: nuttig ? "

CATARACTOPERATIE MET LASER:   DE EERLIJKE MENING VAN PROF ALIO - MADRID

 
-   WAT IS CATARACT   :
Progressieve  vertroebeling en verdikking van de   ooglens  (die normaal dient om beelden scherp te stellen (zoals bij een fototoestel)), door leeftijdsgebonden slijtage (kan ook door ongeval, ziekte (bvb suikerziekte), roken, cortisone gebruik of oogontstekingen of -kwetsuren ). Het gaat dus niet om een vlies, dat over het oog groeit, zoals verkeerdelijk verteld wordt.

-   Gevolg   :
Mistig zicht. Als de eigen lens dikker wordt, mag uw brilglas dunner worden (lees: meer negatief worden) en kunt u plots weer lezen met een lichtere bril (soms zelfs zonder bril!) of plots weer ver zien zonder bril. U bent geregeld verrast door die ogenschijnlijke gunstige evolutie, maar het is geregeld een voorbode van slechter: mistig zicht, vooral bij fel tegenlicht. Soms ook vervorming en dubbelzien met 1 oog / kleuren worden grauwer / lichtschuwheid. Ook drukstijging kan gebeuren.  Iedere senior ervaart  vroeg of laat  fenomenen van cataract
Als uw zicht in uw dagelijks leven problemen stelt door cataract, is een operatie het enige hulpmiddel.  De state of the art techniek om een cataract-operatie uit te voeren sinds 1990 is  "faco-emulsificatie":  Met een fijn mesje wordt  een kleine insnede  van  +- 2 mm   gemaakt in het oog.  Nadien wordt een ronde opening gemaakt in de voorzijde van het lenskapsel met een pincet. Langs  die opening wordt de lenskern verbrokkeld met ultrasone geluidsgolven, waarna die weg gezogen wordt. Nadien wordt een kunstlens aangebracht.  Omdat de insnede  zo klein is, dient nadien meestal geen hechting meer aangebracht worden.

            Sinds  2013 kan  een cataract-operatie  ten dele (!)  met een zeer dure femtolaser uitgevoerd worden:

-Ipv met een mesje wordt de opening van 2 mm  in het oog met laser gemaakt.  Nadien moet die opening wel echt opengemaakt worden met de hand met 1 of ander instrument
-Ipv de ronde opening te maken in de lens met een pincet, kan het gebeuren met de laser. Nadien moet die ronde flap wel weggehaald worden met een pincet
-De lenskern kan  met  laser verbrokkeld worden. Nadien moeten die losse brokjes wel nog met de hand weggezogen worden
-Er kan  door de laser ook speciale insnedes gemaakt worden om astigmatisme te verminderen (een  techniek vergelijkbaar met de vroegere  "krasjes"
        Het manuele werk van de chirurg  is verminderd, maar  er blijven  nog zeker  stappen , die met de hand moeten gedaan worden

 

Zijn de laserstappen beter dan de manuele stappen ?

- De incisie met het mesje kan moeilijk overtroffen worden. Het gaat om een 1-malige passage met een wegwerpmesje, dat precies 2 mm breed is.
-De ronde opening, die manueel gemaakt wordt is niet altijd even mooi rond en niet altijd perfect gecentreerd. Laser is beter op dit gebied.  Het is echter niet de ronde opening in het kapselzakje, die de kunstlens  centreert.  Bovendien kan door schrompelprocessen in het kapselzakje ook de perfect ronde opening van de laser vervormd worden
-Dat de lenskern verbrokkeld wordt door laser, maakt dat je minder energie moet gebruiken om de lens uit te zuigen. Dat is minder belastend voor de binnenzijde van  het hoornvlies, dat boven de lens zit  en voor het netvlies, dat achter de lens zit . Je hebt ook minder tijd in het oog, wat besmettingsgevaar vermindert
-de insnedes, die de laser maakt voor astigmatisme,  zijn beter dan de manuele krasjestechniek.  De krasjes voor astigmatisme zijn  echter volledig voorbijgestreefd door  het gebruik van torische lens-implanten (= implanten met cilindercorrectie voor het aanwezige astigmatisme) .  De vraag is of de incisies van de laser beter zijn dan torische lens-implanten. Dit lijkt weinig waarschijnlijk.
 

Samengevat weerhouden we 1 belangrijk voordeel:  Het  verbrokkelen van de lens door de laser, maakt dat je minder energie en minder tijd  nodig hebt om de lens leeg te zuigen.  Dit versnelt het genezingsproces.  Dit is echter vooral nuttig  bij zeer dense cataracten en/of  een zwakker hoornvlies . Deze gevallen komen echter niet veel voor in ontwikkelde landen.  In routine gevallen van cataract wordt het verbrokkelen van de lens goed verdragen en zijn er zo  weinig of geen problemen.  Je hebt er alle belang bij om uw cataract-voldoende snel  te laten opererenn namelijk voordat uw cataract "dens" wordt. Dan is er geen dure laser nodig om de cataract-operatie in betere omstandigheden  uit te voeren


Zijn er nadelen aan de laser:

-De prijs:  de aankoop van een dergelijke laser is zeer duur. Bovendien moet die laser goed onderhouden wordt, opdat die goed zou blijven werken.  Daarnaast is er nog bij iedere operatie duur wegwerp materiaal  nodig.  De extra kost per oog-operatie is zo snel 500 a 800 €  en dit wordt niet terug betaald
-Machinefalen:  de instellingen  van het machine moeten  optimaal zijn om beter te zijn dan de manuele techniek.  Ieder machine falen moet gecompenseerd worden met de hand
 

Wegen  de voordelen op tov de nadelen ?   ( de eerlijke mening van  professor  Alio)

Op 22.2.14 hield prof Alio een spreekbeurt op het congres van de Belgische refractieve gemeenschap  (BSCRS) in Knokke .  Professor   Alio is internationaal bekend en gerespecteerd.  Hij heeft reeds  sinds 2010 ervaring met  laser voor cataract-operaties en schreef een boek over de techniek.  Hij deed een vergelijkende studie tussen pure faco-emulsificatie ("de manuele techniek" ) en de faco-emulsificatie geholpen met  laser.  Hij stelde dat in de huidige stand van de wetenschap en tegen de huidige prijzen de meerwaarde van laser niet opweegt  tegen de meerkost.  Cataractpatiënten mogen in ieder geval niet denken dat ze een minderwaardige behandeling krijgen als ze niet met laser geopereerd worden.

Wat zal de toekomst brengen

Zonder twijfel is cataract-chirurgie met laser een techniek, die zal blijven.  Het volstaat  immers  dat de lasers, wat  goedkoper worden en meer kunnen  (bvb  het maken van lasik-flappen en insnedes in het hoornvlies (oa  voor hoornvliestransplantatie)    Zeker in laser-centra waar meerdere oogartsen werken, zal de cataract-operatie met laser zo betaalbaar worden.

     Bovendien zullen en waarschijnlijk binnenkort nieuwe "accommodatieve" implantlenzen komen. Dit zijn lenzen, die kunnen veranderen van sterkte om te lezen.  Het feit dat met laser de ronde opening in de lens kleiner kan gemaakt worden dan met een manuele techniek, zal  voor deze lenzen een voordeel zijn.