OOGVERWONDINGEN : PREVENTIE EN EERSTE HULP
Oogverwondingen, hoe klein ze ook zijn, zijn meestal een beangstigende ervaring, omwille van de diep gewortelde vrees voor blindheid. Goede voorzorgsmaatregelen en doeltreffende eerste hulp zijn de belangrijkste stappen om schade door oogletsels te beperken. Meer dan 1 miljoen mensen worden jaarlijks getroffen door een oogkwetsuur, thuis, op school, op het werk, in het verkeer of gedurende de vrije tijd. Naar schatting 90% van deze ongevallen zou men kunnen voorkomen. Bijgevolg zijn goede voorzorgsmaatregelen van het allergrootste belang. Zo men toch een oogverwonding oploopt, kan snelle eerste hulp van vitaal belang zijn om het gezichtsvermogen te redden. Daarbij is het voor een leek vaak moeilijk uit te maken hoe ernstig een ongeval is. Het oog is immers zeer gevoelig voor pijn. Zo kan een wimper of een stofje onder een ooglid reeds zeer veel hinder veroorzaken. Een doorborende wonde doet echter weinig of geen pijn ! Deze kwetsuren zijn echter het gevaarlijkst!
Bij een gekwetst oog is het dus steeds belangrijk, na het toedienen van de eerste zorgen, zo snel mogelijk de oogarts te raadplegen. Alleen zij kunnen de ernst van het letsel vaststellen en op basis daarvan verdere maatregelen treffen. Een oogarts is immers een dokter die specifiek opgeleid is, om het oog te verzorgen in al zijn aspecten. Dit omvat: een grondig oogonderzoek verrichten met de nodige instrumenten ("goede instrumenten maken de behandeling gemakkelijk"), oogkwetsuren en oogafwijkingen opzoeken, aangepaste brilglazen voorschrijven en de nodige medische en chirurgische behandelingen uitvoeren.
Ook de huisarts kan bepaalde behandelingen uitvoeren, maar zijn instrumentarium is meestal beperkt zodat hij de kwetsuur met minder zekerheid kan diagnosticeren en behandelen. Vooral het verwijderen van roest, bij een stukje op het oog, is meestal een probleem ! Bij het minste risico voor verwikkelingen is verwijzing naar de oogarts een noodzaak. Daarom is het nuttig dat je bij de minste twijfel (bvb als de irritatie na 1 of 2 dagen niet over is), een oogarts raadpleegt.
VOORKOMEN: BETER DAN GENEZEN
WAAROP LETTEN THUIS ?
- Zelfs eenvoudige huishoudprodukten kunnen de ogen beschadigen: Zo kunnen reinigingsvloeistofffen, detergenten, ammoniak of chemische harsem ernstige verbrandingen aan de ogen veroorzaken. Vooral ontstopproducten en producten op basis van kalk, zijn zeer gevaarlijk. Lees vooraf de gebruiksaanwijzing. Was na ieder gebruik zorgvuldig de handen.
- Bij het gebruik van spuitbussen: Richt de straal steeds van de ogen weg.
- Gebruik spatdeksels op braadpannen.
- Wees bijzonder voorzichtig bij gebruik van grasmachines: Raap vooraf stenen en takken op. Harde voorwerpen kunnen bij het maaien omhoog geworpen worden en zo ernstige oogkwetsuren veroorzaken. Laat nooit kinderen naast of voor een grasmachine lopen.
- Kijk uit om laaghangende takken te vermijden. Snoei deze preventief. Let extra op voor takken met doornen.
- Pesticiden zijn gevaarlijke stoffen: Vermijdt ieder mogelijk contact met de ogen.
- Wees voorzichtig bij het ontsteken van vuurwerk.
- Als je koorden doorsnijdt, snij dan steeds in de richting weg van het oog !
- oppassen bij het ontkurken van champagneflessen. De kurk kan met veel kracht in je oog vliegen.
- Snelbinders om pakken op fietsen te binden, kunnen losschieten en met veel kracht in het oog
vliegen!
- Als je een "doe-het-zelver" bent, volg je best ook de veiligheidsmaatregelen, die professionelen toepassen: Koop daarom ook voor privé doeleinden een veiligheidsbril! Het is een kleine investering, die je dagelijks ongemakken zal besparen.
WAAROP LETTEN OP HET WERK ?
- Zorg spontaan voor een veiligheidsbril om het oog te beschermen tegen rook, stof, spatten, vonken, en wegvliegende deeltjes. Maak er een goede gewoonte van deze bril te dragen van bij het begin van het werk.
- Neem deze voorzorg ook bij het werken met hamer en beitel . Bij het kloppen kunnen plots kleine metaaldeeltjes wegspringen en in het oog dringen zoals een kogel. Dit leidt steeds tot zware beschadigingen.
- Laat vooral bij het lassen deze beschermbril om geen enkele reden weg. Draag ook een lasbril als anderen om je heen aan het lassen zijn of als je iets moet vasthouden voor lassers (ook al is het maar eventjes!)
- Draai het hoofd weg, wanneer je een vastgeklemd voorwerp naar je toetrekt, bijvoorbeeld bij het uittrekken van een spijker. Wordt de weerstand plots overwonnen, dan kan het voorwerp onverwacht met grote kracht het oog beschadigen.
- Neem steeds de nodige veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van werktuigen en chemische producten: de gebruiksaanwijziging zal u daarbij helpen.
WAAROP LETTEN IN HET VERKEER ?
Verkeersongevallen zijn de belangrijkste oorzaak van perforerende oogletsel bij volwassenen. Daarom: Draag niet alleen uw veiligheidsgordel , omdat het wettelijk verplicht is. Ook voor uw ogen biedt hij een doeltreffende bescherming tegen snijwonden door glas. Op die manier hebben autogordels reeds heel wat ogen van blindheid gered !
-In het bijzonder, bij kleine herstellingen aan de wagen: Doof eerst sigaretten en gebruik
geen lucifers als lichtbron. Vonken kunnen immers ernstige oogverwondingen veroorzaken! Ook
batterijvloeistoffen zijn berucht!
WAAROP LETTEN IN DE VRIJE TIJD ?
* Speelgoed kan oorzaak zijn van allerlei oogletsels bij kinderen. Daarom:
- Leer uw kinderen het mogelijke gevaar van scharen, potloden, penselen en puntige voorwerpen. Hoe onschuldig dit materiaal ook lijkt, totaal onverwachts kunnen ze het kinderoog zwaar beschadigen.
- Kies verantwoord speelgoed voor uw kind: pijl en boog, geweer en kogel, zijn ook voor de ogen van anderen gevaarlijke tuigen.
* Ook oogverwondingen door sport zijn niet te ontkennen. Daarom: Draag beschermende veiligheidsbrillen, voornamelijk bij squash en (ijs)hockey
* Wie het bij zonnen houdt, moet toch zijn ogen beschermen tegen UV-straling. Daarom:
- Kijk niet met onbeschermde ogen recht in het zonlicht.
- Draag uw zonnebril bij hevig zonlicht. Best koopt u een kwaliteitszonnebril, die voldoende bescherming biedt.
- Gebruik de speciale donkere beschermbrilletjes, om schade door de zonnebank te voorkomen.
EERSTE HULP BIJ OOGVERWONDINGEN
Correcte behandeling van oogverwondingen onmiddellijk na een ongeval, kan verlies van gezichtvermogen voorkomen. Een leek kan echter moeilijk uitmaken, hoe ernstig een oogletsel is. Doe dus steeds beroep op medische hulp, na het toedienen van de eerste zorgen. Ga naar uw oogarts of uw huisarts, of wendt u tot de nabijgelegen spoedgevallendienst.
WAT TE DOEN IN HET GEVAL VAN
* STOFJES IN HET OOG :
Wrijf niet in het oog, maar trek het bovenste ooglid over het onderste. Zo kunnen de stofdeeltjes, met behulp van de wimpers, vrijkomen van de binnenzijde van het bovenste ooglid. Knipper dan enkele malen en laat de tranen de stofjes afvoeren. Indien het schurend gevoel blijft, sluit dan het oog en roep medische hulp in.
* STOTEN TEGEN HET OOG
Houd onmiddellijk een ijskoud verband op het oog, gedurende ongeveer 15 minuten. Zo vermindert de pijn en de zwelling. Een verkleurd oog of wazig zicht kan wijzen op een inwendige oogbeschadiging. Raadpleeg onmiddellijk de oogarts.
* SNIJWONDEN VAN HET OOG OF HET OOGLID
Breng een licht verband aan en roep onmiddellijk medische hulp in. Probeer nooit het oog uit te wassen of deeltjes die erin gevlogen zijn, eruit te halen. Druk niet op een gekwetst oog of ooglid en wrijf er niet in.
* CHEMISCHE BRANDWONDEN
Spoel het oog onmiddellijk met water. Gebruik de vingers om het oog zover mogelijk open te houden. Houd het hoofd onder de kraan of giet overvloedig water over het oog. Beweeg hierbij de oogbol zoveel mogelijk om het oog uit te wassen. Doe dit voorzichtig en houd het vol gedurende minstens 15 minuten. Breng geen oogverband aan. Roep medische hulp in onmiddellijk na deze eerste zorgen.
HET IS UW ZICHT - HET ZIJN UW OGEN - ZIJ VERDIENEN DE BESTE ZORGEN. DRAAG SNEL EEN VEILIGHEIDSBRIL!
BESLUIT: Hopelijk bent u overtuigd dat u een aangepaste veiligheidsbril nodig hebt . Bij veiligheidsbrillen op sterkte is het handig om uw glazen te kunnen verbergen achter een polycarbonaat scherm: indien het scherm te vuil wordt, kan het scherm vervangen worden, zonder dat de (dure) glazen moeten vervangen worden!