ZONA-OFTALMICA

 

De aandoening wordt veroorzaakt door het varicella-zoster VIRUS. Dit is een virus uit de herpes-familie, dat verantwoordelijk is voor de windpokken ("varicella"). Als die aandoening geneest, sterft het virus niet af, maar gaat het zich terug trekken in een zenuw-knooppunt. Bij een verzwakking van de algemene toestand, kan het virus dan weer actief worden. Dan veroorzaakt het de typische letsels van zona (huidblaasjes, verspreid over een beperkt huidsegment, dat bestreken wordt door de zenuw), voorafgegaan en gevolgd door vrij hevige pijn ("ST-Antonius-vuur"), die uitgelokt wordt door koude, warmte of een aanraking. De restpijnen, die vooral voorkomen bij oudere patienten, die reeds in de onstekingsfase veel pijn ondervonden, zijn moeilijk behandelbaar.
Gelukkig geven de ernstige huidletsels zelden littekens, behalve indien er een bijbesmetting gebeurt met microben. Ontsmetting is dus zeker nuttig !!

In 40 % van de gevallen ontstaan er ook oogletsels (meestal oppervlakkige slijmvlies-ontsteking, maar soms ook een diepere hoornvlies- of regenboogvlies-aantasting / zeer zelden netvlies en oogzenuw-aantastingen – de laatste 3 aantastingen zijn gebaseerd op ontsteking van de locale bloedvaten (“vasculitis”).
 Eigenaardig genoeg zien we vooral oog-aantastingen, als het neustopje ook zona-letsels vertoont. Dezelfde zenuwtak bezenuwt immers de neustop en het oog. De ernst van de huidletsels zijn niet altijd een maat voor de ernst van de oogletsels !

Gezien zona een opflakkering is van een virus, dat iedereen in zich draagt, is zona dan ook niet besmettelijk. Hoogstens kunnen kinderen, die nog geen windpokken doorgemaakt hebben, die aandoening krijgen.

Zona patienten kunnen later weer zona krijgen, omdat het virus zich na de opstoot terug trekt en nooit helemaal uit het lichaam verdwijnt. Bepaalde oogletsels kunnen ook terugkomen op een latere datum, zonder huidletsels.
Dit is te wijten aan het feit dat ons afweersysteem nog virus-partikels in het oog meent te herkennen, die er niet meer zijn. We spreken van een overgevoeligheids-reactie. Hiervoor zijn cortisone-druppels nodig.

           

DE BEHANDELING

Tegen het Herpes-virus bestaat een specifiek “ANTIBIOTICUM” wat eerder uitzonderlijk is bij virussen. Bij een zona rond het oog is het bijna altijd verantwoord deze dure medicatie toe te dienen, omdat de kans op ernstige oogcomplicaties daarmee belangrijk verminderd wordt. Ook de pijn na het verdwijnen van de huidletsels wordt gunstig beinvloed. Meestal wordt deze medicatie onder vorm van tabletten toegediend (5 tab/dag). Uitzonderlijk is een intra-veneuze behandeling nodig. De patient mag wel geen nierinsufficientie hebben. Daarom wordt best een nazicht door een dokter van "Inwendige ziekten" gevraagd. Er dient tijdens dat consult ook nagekeken te worden of er geen reden is van verzwakking van de algemene toestand (als uitlokkende factor van zona)