SKIBRILLEN
Wintersporters besteden vooraf heel wat tijd en geld aan de keuze van hun outfit: de coolste snowboards, de leukste ski's, mooie boots, warme en trendy kledij,... Zelfs een beschermende zonnecrème met een hoge factor hoort bij hun standaarduitrusting. Helaas staat een goede zonnebril vaak onderaan het lijstje. Of je nu gaat skiën, langlaufen, snowboarden, wandelen of gewoon gezellig flaneren of genieten van een deugddoende après-ski: een goede zonnebril is geen overbodige luxe op je wintersportvakantie, integendeel...
Wie wintersport zegt, zegt zon. En laten we wel wezen: het menselijk lichaam heeft zonlicht nodig om vitamine D te vormen. Goed gedoseerde UV-straling is onmisbaar, grote hoeveelheden daarentegen zijn schadelijk. Extra beschermind is dus noodzakelijk wanneer we onszelf blootstellen aan de zon in de bergen. Wintersporters weten meestal dat UV-stralen hun huid kunnen schaden, maar houden niet altijd rekening met hun al even kwetsbare ogen. Ze smeren zichzelf wel in met een uitstekende zonnecrème, maar vergeten een goede zonnebril op te zetten. En dat is niet verstandig.
SCHADE
In de bergen is de belasting door UV-straling groter. Nu kunnen UV-stralen heel wat schade aan het oogoppervlak veroorzaken. Meer dan 99% van de UV-stralen worden door de voorste gedeeltes van het oog geabsorbeerd, maar een deel ervan bereikt ook de lichtgevoelige retina. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat, wanneer het oog UV-stralen absorbeert, dat bij mensen van een zekere leeftijd kan leiden tot veranderingen in het oog en bij iedereen op termijn zelfs tot talrijke oogziektes, zoals cataract, conjunctivitis, oogontsteking, oedeem, pinguecula, pterygium, hoornvliesdegeneratie en leeftijdsgebonden maculadegeneratie.
Fotokeratitis of sneeuwblindheid kan zelfs al meteen de wintervakantie verknallen. Het is een vorm van hoorvliesontsteking, waarbij de buitenste laag (epitheel) van het doorzichtige deel van het oog (cornea) door de ultraviolette straling wordt beschadigd. Deze heel pijnlijke en plotse aandoening duikt verscheidene uren na de blootstelling van de ogen aan de zon op. Sneeuwblindheid is makkelijk te herkennen door het tranen van de ogen, lichtschuwheid, ongewilde samentrekkingen van de spieren van de oogleden en het gevoel dat er iets in de ogen zit. Fotokeratitis is gelukkig gemakkelijk te genezen en meestal zonder gevolgen. Het is echter wel zo dat beschadiging van de ogen door UV-stralen cumulatief is.
BESCHERMEN
Een goede zonnebril beschermt de ogen voldoende tegen de hogervermelde gevaren. Maar er is meer. Een zonnebril voorkomt ook verblinding door fel zonlicht. Dat kan er immers toe leiden dat men minder scherp ziet en het kan bepaalde klachten veroorzaken, zoals brandende ogen of hoofdpijn. Zonder skibril kan je ook last hebben van uitdroging van de ogen en tranende kijkers. Een skibril beschermt natuurlijk bovendien de delicate huid rond de ogen tegen de schadelijke effecten van de UV-stralen. Aangezien deze huid zeer dun is, is dit geen overbodige luxe. Een skibril voorkomt dat sneeuw, ijsdeeltjes en sneeuwvlokjes in je ogen terecht komen als je tegen hoge snelheid een afdaling doet, met de kans op beschadiging van het netvlies. En echte waaghalzen die 'off piste' willen glijden, lopen het risico dat takjes in het gezicht slaan. En last but not least: wie uitstekend ziet op de ski-piste dankzij een goede skibril, brengt ook de anderen niet onnodig in gevaar.
Een betere zonnebril voldoet meestal, als het optimaal weer is.
WAT ZIJN DE VEREISTEN?
HOOGGRADIGE UV-FILTER
Gekleurde glazen verminderen de schadelijke stralen (vooral ultra-violet ("UV")), maar elimineren ze niet. Ze kunnen dus nog in het oog binnenvallen, zelfs meer dan voorheen omdat de pupil vrij groot blijft, door de verminderde lichtintensiteit. De schadelijke stralen geven op korte termijn irriterende ontstekingsfenomenen (zoals zonnebrand t.h.v de huid), vooral als die straling in overmaat aanwezig is (op grotere hoogte/ bij een omgeving met veel sneeuw of water) en bij inname van psoralenen voor psoriasis. Op de lange duur geeft UV lensvertroebeling ("cataract"). Dit krijgen we allemaal vroeg of laat. Een goede zonnebril of clip kan dit waarschijnlijk uitstellen. Dit kan echter opgelost worden met onzichtbare ultraviolet filters . Dit bestaat in variabele kwaliteiten: Hoeveel procent wordt uitgefilterd en tot welke golflengte? Goed is: 100 % uitfilteren tot een golflengte van 310 nm).
FOTOCHROMATISCH
Het glas wordt donker of klaar volgens de lichtintensiteit, en dit door in het glas aangebrachte zilverhalogenide (UV-straling maakt dat die stof kleine zilverdeeltjes vrijzetten, die het glas donker kleuren). Op die manier moet uw oog minder inspanning opbrengen om zich te beschermen tegen de lichtinval (gebeurt normalerwijze door het kleiner of groter maken van de pupil, zoals de diafragmawerking van een fototoestel). Aldus wordt uw oog minder vermoeid. De snelheid van verandering tussen donker en klaar is heel belangrijk, omdat de lichtintensiteit constant veranderd (bij binnen gaan of als de zon verdwijnt). Een goed fotochromatisch glas heeft ongeveer 30 seconden nodig om donker te worden en ongeveer 2 minuten nodig om voor de helft weer klaar te worden. Aldus hebt u geen tweede bril meer nodig, die dient als zonnebril ! Omdat de autoruiten ultraviolet licht afschermen, verkleuren de glazen bij autorijden minder snel weliswaar (in de praktijk geen probleem).
BLAUW FILTER
Blauw licht breekt sterker dan de andere golflengtes in het menselijk oog. Dit maakt dat het blauwe licht een focuspunt vormt voor de retina en niet op de retina, zodat het waziger voorkomt. Dit leidt tot de typische blauwe waas rond voorwerpen bij fel licht (zon en sneeuw), maar ook bij mistige situaties (blauw licht wordt in die omstandigheden immers sterk weerkaatst). Met bruinoranje-kleurige ("amber") glazen kan je dit blauw licht uitfilteren en aldus de waas wegwerken. Dit leidt tot contrast verhoging. Dit kan een hulp zijn op mistige dagen ("jour blanc"), omdat je dan weinig details ziet (je ziet de bobbels niet op de piste !)
MASKERS
Is het aan het sneeuwen of is er koude wind, dat is een skimasker (lijkt op een duikbril) een sterke aanrader, zeker voor brildragers. Best neem je een masker met een oranje schijn, omdat dit de complementaire blauwe kleur uitfilterd, wat contrastverhogend werkt (zie bovenstaand: "blauw filter"). Bij fel zonlicht is dat dan niet zo goed. Er bestaan maskers met verschillende opzetfilters (oranje of geel voor mist / bruin voor zon)
Een goed masker bedampt weinig omdat er voldoende ventilatie gebeurt langs zijopeningen. Neem toch een goed anti-damp-product mee (bvb een anti-damp stick) om storende aanwaseming tegen te gaan.
EXTRA TIPS
-
OOGDRUPPELS (ontstekingsremmend of kunsttraan) kunnen oogirritatie door zon, wind en koude opvangen!
-
Een KLEINE VERREKIJKER zal je zeer waarderen om uitzichten en natuur te bekijken !
-
Contactlensdragers kunnen beroep doen op DAG EN NACHTLENZEN, als ze opzien tegen de lensmanipulaties in minder optimale omstandigheden (camperen in blokhutten o.a)
-
LET OP UW VOEDING! Laat u niet verleiden tot roken, alcohol en vetrijke maaltijden. U zult zich veel beter voelen met een mediterrane voeding, met accent op groenten en fruit. Ook uw ogen zijn daarmee op termijn beter af. Niet zozeer wortels, maar donkere bladgroente is nodig (zoals spinazie) om uw ogen in conditie te houden.
-
Er zijn tegenwoordige SKIBRILLEN DIE KUNNEN WISSELEN VAN LENZEN: donker indien veel zon / oranje of geel bij mist
-
Zonnebrillen bestaan tegenwoordig in allerlei vormen. Neem de bril echter NIET TE KLEIN anders heb je te weinig zijzicht
-
Schitteringen kunnen weggewerkt worden met POLAROID zonneglazen
-
Ook KINDEREN hebben echt een goede skibril nodig
-
Koop je skibril vooraf. Het is zonde om je vakantie-tijd te spenderen aan de aankoop van een skibril