LOEP » LOW VISION TIPS »
ADVIEZEN OM BETER TE ZIEN
ENKELE TIPS


Een zicht van 10/10 betekent: even goed zien op 10m, als een normale Belg à 40j op 10m ziet. Een zicht van 9/10 (= 0.9), betekent dat iemand op 9 meter ziet, wat die normale Belg op 10 m ziet. Gaat het om een lengte-afwijking van het oog (bijziend / verziend / astigmatisme), dan kan een bril het zicht verbeteren tot 10/10. Gaat het echter om een oogziekte (bvb vertroebelingen in hoornvlies of lens (vb cataract) of zieke zones in het netvlies (vb: diabetes / trombose / maculaire degeneratie), dan kan van een brilglas geen hulp verwacht worden. Bereikt een oog, zelfs met brilglas een gezichtscherpte van minder dan 5/10, dan spreken we van een slechtziend oog. Ongeveer 20 % van de 70/75-jarigen kan slechtziend genoemd worden. De gezichtscherpte kunnen we dan toch nog met vergrotende gezichtshulp verhogen, om aan de noodzakelijke gezichtsopdrachten te voldoen.

VOORBEELD: 

een slechtziend oog bereikt met het beste brilglas een zicht van 0.25. Met het beste brilglas en een vergrotende gezichtshulp die 2 x vergroot , bereikt dit slechtziend oog een zicht van 0,5. Met zo'n zicht kan een oog bvb. terug krantendruk herkennen. Andere eisen zijn er voor andere visuele taken: Zicht 0,8 - auto rijden, dienstregeling (spoorwegen)
       Zicht 0,7 - telefoonboek
       Zicht 0,5 - krantendruk, productinformatie in warenhuis, televisie, mobiliteit
       Zicht 0,4 - krantendruk met goede verlichting
       Zicht 0,1 - oriëntatie
 
BESLUIT:

Een vergrotend hulpmiddel is alleen aangewezen bij zicht van minder dan 0,5 a 0.6, maar dit gaat ook heel goed. Als de graad van slechtziendheid toeneemt, is het moeilijker om te helpen. Een zicht van minder dan 0.1 kan moeilijk geholpen worden. Dan spreken we van een "voor de wet blind" oog!
 
 
EENVOUDIGE TRUCKS

Als je ziet dat je met een visus van 0.4 de krant kunt lezen, als je maar goed licht hebt (waar normalerwijze 0.5 nodig is), besef je onmiddellijk het BELANG VAN GOED LICHT: Veel licht geeft een beter zicht, waardoor de vergrotingsbehoefte aanzienlijk kan dalen!
Goede belichting is minstens even belangrijk als een goed aangepaste bril.
Nu moet je weten dat, hoe ouder je wordt, hoe meer licht je nodig hebt (door vertroebelingen in het oog en het kleiner worden van de pupil): boven de 60 jaar heb je 15x meer licht nodig dan jongeren. Een huis van een ouderling moet dus veel klaarder zijn dan van een jongere (meestal is dit omgekeerd). Probeer daarom de verlichting (sterkere lampen oa) te verzwaren. Best gebeurt dit in overleg met de elektricien, omdat deze elektriciteitsvoorziening in oude huizen, niet berekend is op onze moderne verlichting. Vooral het leesplekje moet goed verlicht worden! Best kies je daarvoor een TL-verlichting in de vorm van een bureaulamp of via een staande lamp, die over de schouder schijnt. Pas op voor storende schaduwen of hinderende reflecties. Vraag ook aan de slechtziende of hij niet verblind wordt door het fellere licht. Vooral bij vertroebelingen in het oog (vb cataract) is dat zo. Een licht-intensiteitsregelaar (dimmer) is daarom geregeld zeer nuttig, zodat het optimale lichtniveau kan ingesteld worden door de slechtziende. Goede lichtloupes (cfr infra) hebben daarom ook zo'n intensiteitregelaar.
 
Het slechtste oog AFDEKKEN BIJ LEZEN kan helpen, omdat het slechtste oog het goede oog meer stoort dan helpt.
 
GOEDE ORDE (goed klassementsysteem van belangrijke papieren / vaste plaatsen voor voedingsmiddelen en onderhoudsproducten), maakt dat je veel sneller dingen terug vindt, zeker als je slechtziend bent!
 
 VERGROTINGSMIDDELEN VOOR DICHTBIJ

Een sterkere leesbril kan een eerste stap zijn, om het lezen te verbeteren. je moet dan wel aanvaarden dat je de krant dichter houdt. Een volgende stap is een loupe. Dit kan nuttig zijn om prijzen + vervaldata op bepaalde producten te bekijken. Ook voor ontcijferen van belangrijke post: rekeninguittreksels / facturen / brieven. Als je aan tafel kunt lezen (bvb krant / telefoonboek), is een standloupe (= wordt op het papier gezet) te verkiezen boven een handloupe, omdat bij deze laatste zelfs een lichte vorm van beven het beeld onstabiel maakt. Bovendien moet met een handloupe steeds gezocht worden naar de juiste afstand. Er bestaan ook standloupes met ingebouwd licht: Beter een kleine vergroting met veel licht, dan een hoge vergroting met weinig licht!

Voor handwerk kan gedacht worden aan een loupe op een hoge stand, eventueel met een ingebouwd licht. Zo heb je, je handen vrij. Lezen met een loupe is iets meer vermoeiend (maar beschadigt de ogen zeker niet). Lees daarom meer in kortere maar frequentere periodes. Een schuine boekensteun (= kan een eenvoudige plank zijn) kan helpen om comfortabeler de tekst dichtbij te houden, wat nodig is bij sterke loupes! De leesbril moet samen met de loupe gebruikt worden. Met een loupe met grote vergroting, is het soms moeilijk om de volgende regel te vinden, omdat je overzicht verliest. Het gezichtsveld verkleint immers met toenemende vergroting. De sterkste loupe is daarom niet altijd de beste loupe: kies de kleinste vergroting waarmee je weer vlot kunt lezen.

Is een sterke loupe toch aangewezen, dan kan een zwart blad onder de te lezen regel, een handige hulp uitmaken om de regel te kunnen volgen. Markeer ook de randen van het artikel dat je wilt lezen. Zo weet je dat je aan het einde van het artikel gekomen bent. Eventueel kan in die gevallen gedacht worden aan een TV-loupe: vergroot tot 66 keer!
ANDERE HANDIGE TRUCKJES: boeken met vergrote druk, zijn te verkrijgen bij de meeste bibliotheken. Eventueel kan je opteren voor "gesproken boek" op cassette.
 
 
VERGROTINGSMIDDELEN VOOR VER

Mensen met cataract zien beter met een donker getinte bril (eventueel speciale filterglazen). Om TV te zien mag de slechtziende patient heel dicht gaan zitten (tot op 1 m). Eventueel kan een voorzetscherm de TV vergroten.Er bestaan nu ook TV's waar de ondertiteling kan vergroot worden!
Het meest bekende hulpmiddelen om het verte-zicht te verbeteren zijn anders moeilijk te vinden. Een handtelescoopje kan soms handig zijn om het nummer van de autobus te kunnen lezen of om andere details beter te interpreteren (oa prijs in de etalages / straatnamen / huisnummers / uurregeling van bus). Je kunt met het telescoopje op alle afstanden scherp stellen (zelfs dichtbij). Een dergelijk telescoopje kan je ook (zelf !) in een speciale brilmontuur monteren, om naar TV te kijken. Zo hoef je het telescoopje niet vast te houden. Als je moeilijkheden hebt om veilig een straat over te steken, kan je eraan denken om een witte stok te gebruiken. Er bestaan tegenwoordig plooibare stokken, die alleen als de nood aan de man komt kunnen bovengehaald geworden. Je kunt een stok gratis krijgen als je voor 80 % invalide bent. Deze zijn te bekomen op volgend adres: Blindenzorg Licht en liefde, Oudenburgweg 34A 8202 Varsenare-Jabbeke (tel 050/386821)
 
ANDERE HANDIGE TRUCKS

Kunt u via ons bekomen, indien interesse! Eventueel kunt u ook terecht in de hulpmiddelen-winkel van Blindenzorg Licht en liefde, Oudenburgweg 34A
8490 Varsenare-Jabbeke (tel 050/386821) - www.blindenzorglichtenliefde.be
 
-          ONTSPANNING : vergrote speelkaarten, klassieke spellen in groot formaat (zoals scrabble en O.X.O./ dambord / ganzenbord/ mens erger je niet / monopoly/ schaakspel / solitaire / zeeslag en andere)
-          HULPJES BIJ HET HUISHOUDEN: gemakkelijk te draden naalden en maatbekers, sprekende weegschalen, beschermhoes voor het strijkijzer, zodat de stof niet kan verschroeien) / merkpasta om bepaalde knoppen van apparaten te markeren (zodat je voelt waar je moet drukken) / sprekende keukenweegschaal (frans)
-          ALLERLEI: grote polshorloges / sprekende wekkers en polshorloges/ telefoon met geheugentoets (zo moet je maar op 1 knop drukken om een bepaalde persoon op te roepen) / Handgeleider om weer om de lijntjes te kunnen schrijven / sprekende personen-weegschaal-nederlands.
 
OPM: Iemand, die slecht ziet moet compenseren met het gehoor (o.a via sprekende klokken en gesproken boek). Als het gehoor ook slecht is, dien je een neus- keel- oorarts te raadplegen, die kan nazien of het gehoor geholpen kan worden: o.a via verwijderen van oorstop of door een proef met een hoorapparaat voor te schrijven (zo kan 14 dagen lang een hoorapparaat (op maat aangepast) geprobeerd worden - gratis). Een hoorapparaat heb je reeds vanaf 400 € (= terugbetalingstarief). De gesofistikeerde hoorapparaten, die zichzelf sturen en die de beste hoorkwaliteit bieden.

GOUDEN REGELS
 
Een loupe of een ander hulpmiddel als CADEAU, kan een zeer goed idee zijn. Laat echter de slechtziende eerst een hulpmiddel proberen , voor je het koopt.
 
De slechtziende moet wel voor het hulpmiddel GEMOTIVEERD WORDEN, want het lezen met een loupe is een hele opgave (oa je moet aan tafel gaan zitten / je moet je inzetten om teksten te ontcijferen). Kan hij of zij echter doorbijten, dan winnen ze heel wat zelfstandigheid en hebben ze toegang tot meer informatie, zodat ze minder hulp van buiten af nodig hebben.
 
Weet ook dat je het LEZEN MOET ONDERHOUDEN : Bij oudere slechtzienden kan reeds na enkele weken niet lezen, het leesvermogen aanzienlijk dalen! De vormherkenningszin moet dan weer getraind worden en onderhouden worden door regelmatig te lezen. Zo zie je maar: ook voor de ogen geldt: rust, roest en oefening baart kunst! Lezen is zeker niet schadelijk voor de ogen.
 
Als het zicht verslecht in de toekomst, kunnen STERKERE HULPMIDDELEN geprobeerd worden!
 
Denk niet zozeer aan de dingen, die je niet meer kunt, maar PROBEER ZOVEEL MOGELIJK TRUCKS TE VERZINNEN, om bepaalde dingen weer wel te kunnen: merkpasta's markeren bepaalde knoppen / met een witte stok kan je meer, omdat de buitenwereld je dan wil helpen! 
 
Mensen die nog kunnen auto rijden maar de wegwijzers te weinig zien, kunnen een GPS-systeem kopen. Dit is tegenwoordig heel betaalbaar geworden en maakt dat u de wegwijzers niet meer echt hoeft te zien! U zult zich een stuk zekerder voelen in het verkeer, ook waar u het niet gewoon bent!