"ontsteking van het regenboogvlies naar aanleiding van reuma of verkoudheid"
IRITIS
ANATOMIE
Een iritis is een regenboogvlies-ontsteking. Het regenboogvlies (of "iris") bevindt zich net voor de lens en bevat een centraal gaatje: de pupil. Voor het regenboogvlies bevindt zich de voorste oogkamer en het hoornvlies ("cornea") . Achter het regenboogvlies bevindt zich het glasvocht en het netvlies (of "retina")
SYMPTOMEN
- De gezichtsscherpte is verminderd. Het oog is pijnlijk en gevoelig bij druk.
- De triade van lichtschuwheid, tranenvloed en ooglidkramp vervolledigt het beeld. Er is geen etter inhet oog .
OBJECTIEVE TEKENEN
in tegenstelling tot een slijmvliesontsteking ("conjunctivitis") is het slijmvlies op het oog zelf roder dan het slijmvlies aan de binnenzijde van de oogleden. De roodheid is het meest uitgesproken rond het hoornvlies ("diepe roodheid ") en is even duidelijk in alle sectoren. Individuele bloedvaatjes zijn moeilijker te zien: de kleur is meer uniform violet.
- De cornea is helder
- De pupil is klein (" miosis") door de zwelling ("oedeem") van de iris en de kramp van de regenboogvliesspier (m. constrictor pupillae)
- Bij spleetlamponderzoek is er troebel in het voorkamervocht door de aanwezigheid van ontstekings cellen te herkennen (Tyndallfenomeen). Het troebele voorkamervocht verklaart de visusdaling. Indien de ontstekingscellen in de voorkamer te talrijk worden, zakken ze eerst in kleine vlokjes op de binnenzijde ("het endotheel") van de cornea, vooral in de onderste helft (Descemetstippen). Worden ze nog talrijker, dan slaan ze neer met een niveaubeeld in de onderste voorkamerhoek ("hypopion").
- Bij aanhoudende ontstekingen vormen er zich vergroeiingen tussen de achtervlakte van de iris en de voorvlakte van de lens (synechieën). Deze vergroeiingen worden zichtbaar al de pupil gedilateerd wordt. De pupil krijgt een onregelmatig, vervormd aspect. Indien de pupilboord volledig met de lens is vergroeid ("seclusie van de pupi"l), wordt de normale circulatie van het voorkamervocht van achter de iris door de pupilopening onderbroken. De iris wordt naar voren gedrukt, de voorkamer wordt ondieper en de voorkamerhoek wordt afgesloten met een snelle drukstijging (meer dan 20 mm Hg ) tot gevolg, wat extra pijn veroorzaakt
Acute iritis verloopt met aanvallen die enkele weken duren en kan soms van het ene oog naar het andere verspringen. Recidieven zijn frequent. Bij onvoldoende behandeling laat elke nieuwe aanval nieuwe synechieën na.
OORZAAK
Het frequentst zijn de "endogene" oorzaken: uw eigen witte bloedcellen herkennen uw oog als vreemd, met ontsteking als gevolg . Iedere vorm van ontsteking (bvb tandabsces / sinusitis , verkoudheid) kan dit uitlokken . Meestal gaat het toch om een vorm van reuma . De meest bekende vormen van reuma zijn : ankyloserende spondylitis bij jonge mannen HLA B27 positief (ziekte van Bechterew), verder ook het syndroom van Reiter, colitis ulcerosa, ziekte van Crohn, sarcoïdose,.... Bij een ernstige iritis wordt daarom meestal een consult bij een huisarts of internist gevraagd om reumatische aandoeningen uit te sluiten
Iritis met een exogene oorzaak is veel minder frequent en komt voor als kiemen doordringen in het oog na een oogkwetsuur (zeker als die diep doordrong , bvb perforatie) of via een zweertje ("ulcus") van de cornea.
BEHANDELING VAN ENDOGENE IRITIS
- Voldoende cortisone in oogdruppel en oogzalf, eventueel aangevuld met ontstekingsremmende druppels en ontstekingsremmende pillen
- Verwijding van de pupil met oogdruppels. De m. sfincter pupillae wordt verlamd en de pijnkramp vermindert. De vorming van verklevingen ("synechieën") wordt verhinderd door het vergroten van de pupil. Als er reeds verklevingen zijn worden die los getrok ken. Pas op : Na langdurig gebruik kan allergie ontstaan. Dit kan zich uiten door jeuk en eczema rond de ogen
VERWIKKELINGEN
De voornaamste verwikkelingen van (recidiverende) iritis zijn te hoge oogdruk (" glaucoom") door pupil-synechinen en door gebruik van cortisone lokaal) en vertroebeling van de ooglens ("cataract") . Dit laatste is zelf te wijten aan de inflammatie in de voorkamer en het eventueel langsdurige en herhaalde gebruik van cortisone oogdruppels